Rozkład dochodów kobiet prowadzących działalność gospodarczą

W ramach badań ankietowych, których celem było pogłębienie analizy zagadnień omawianych w projekcie BADGE- Business Advice and Guidance training for women Entrepreneurs, finansowanego ze środków Komisji Europejskiej w ramach programu Leonardo da Vinci Transfer Innowacji, zapytano ponad 150 respondentek o ich dochody. W tej grupie znalazły się zarówno kobiety prowadzące działalność gospodarczą (53 respondentki), jak i nie planujących tego (91 respondentek). W grupie pań nie planujących podjęcia działalności gospodarczej, średni poziom uzyskanych dochodów był o ponad 2600 zł niższy w porównaniu ze średnim dochodem uzyskiwanym w grupie kobiet prowadzących działalność (Tabela 1).

Tabela 1. Statystyki opisowe dla rozkładu dochodów w obu grupach kobiet

Oznaczenia:w artykule przyjęto następujące oznaczenia dla omawianych wielkości statystycznych: x -dochód średni, Me -mediana, Mo -modalna, Q1 -pierwszy kwartyl, Q3 -trzeci kwartyl, ζ – błąd, V – współczynnik zmienności, ϭ² – wariancja, ϭ– odchylenie standardowe, A – współczynnik asymetrii, K – współczynnik kurtozy

Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badań.

Mediana dochodu, a więc wartość środkowa, była o ponad 2000 zł wyższa w grupie kobiet prowadzących działalność. Najczęściej deklarowaną wartością dochodu (modalna) w grupie kobiet nie prowadzących działalności było 2500 zł, podczas gdy w grupie pań prowadzących firmy – wartość ta była dwukrotnie wyższa. Analiza pierwszego i trzeciego kwartyla oraz różnicy między nimi wskazuje na duże zróżnicowanie i rozpiętość dochodów w grupie pań prowadzących działalność. Różnica między kwartylami w tym ostatnim przypadku jest ponad dwukrotnie wyższa niż w odniesieniu do kobiet nie planujących założenia własnej działalności gospodarczej. Analiza wartości decyli wskazuje, że w przypadku 10% gospodarstw w obu badanych grupach, wartość uzyskanego dochodu była o 500 zł niższa niż w przypadku pierwszego kwartyla. Różnica między wartością trzeciego kwartyla a dziewiątym decylem w obu grupach nie jest już tak spójna i wynosi: 2000 zł w grupie pań nie planujących zakładania własnej działalności gospodarczej oraz ponad 4200 zł w grupie pań prowadzących działalności gospodarczą. Oznacza to duże zróżnicowanie dochodowe w tej ostatniej grupie. Potwierdzają to także wartości odchylenia standardowego (s), które jest ponad dwu i półkrotnie wyższe w grupie kobiet prowadzących firmy. Wartość współczynnika zmienności (V) wskazuje, że w obu grupach zróżnicowanie dochodów jest statystycznie istotne (>10%). Wartość współczynnika asymetrii rozkładu dochodów (A) w grupie kobiet prowadzących działalność gospodarczą jest prawie dwukrotnie wyższy niż w przypadku kobiet nie planujących jej prowadzenia. Oznacza to wyższą asymetrię rozkładu w tej grupie kobiet, choć w obu przypadkach jest to asymetria prawostronna. Ostatni z kluczowych parametrów opisowych rozkładu dochodów w analizowanych grupach – współczynnik kurtozy – wskazuje na większą koncentrację dochodów kobiet prowadzących firmy. Potwierdza to też obserwacja wzrokowa wykresów rozkładów w obu grupach (Wykres 1 i 2).

Wykres 1. Rozkład dochodów w grupie kobiet nie planujących założenia działalności gospodarczej

Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badań .

Wykres 2. Rozkład dochodów w grupie kobiet prowadzących działalność gospodarczą

Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badań.

Symulację rozkładów dochodów w obu badanych grupach przeprowadzono z wykorzystaniem dwuparametrycznego rozkładu log-normalnego, który jest stosowany najczęściej w przypadku analizy rozkładu dochodów (Kot, 1999, s. 41), a jego funkcja gęstości wyraża się wzorem:

(1)

W przypadku rozkładu dochodów pań nie planujących założenia własnej działalności gospodarczej najwyższy procent obserwowanych wskazań dochodu znajdował się w przedziale między 2500 a 3000 zł (19,7% obserwacji). Dochody do tej wartości stanowiły 68,6% wszystkich obserwacji (mediana kształtowała się na poziomie 2600 zł).

W przypadku rozkładu dochodów pań prowadzących własną działalność gospodarczą najwyższy procent obserwowanych wskazań dochodu znajdował się w przedziale między 2000 a 4000 zł (35,8% obserwacji). Dochody do tej wartości stanowiły 41,5% wszystkich obserwacji (mediana kształtowała się na poziomie 4700 zł).

Analiza rozkładów w obu grupach wskazuje, że kobiety prowadzące własną działalność gospodarczą uzyskują statystycznie częściej wyższe dochodu niż panie nie prowadzące działalności.

Przypisy:

Kot S.M. (red.), 1999, Analiza ekonometryczna kształtowania się płac w Polsce w okresie transformacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków.